bron: http://www.dewereldmorgen.be/artikels/2011/04/08/luisterpost-antwerp-gipsy-ska-orkestra-onze-muziek-een-statement-op-zich

Politiek bestaat niet alleen uit woorden, maar ook soms uit daden. Dat laatste kan je zeker zeggen van de leden van het befaamde Antwerp Gipsy-Ska Orkestra. Deze zeven heren spelen muziek die onder meer direct verwijst naar de Roma-cultuur. In deze tijden een zo’n omstreden cultuur net in de verf zetten met feestmuziek is zeker bewonderenswaardig. Voormannen Gregor en Mukti van dit wereldorkest zijn zich dan ook goedbewust van die stellingname.

Gregor (zanger): ‘Sowieso is de keuze voor zigeunermuziek een politieke. In Vlaanderen, België, is het tegenwoordig niet meer moeilijk om een kant te kiezen . Het rechtse veld is zo groot en aanvaard geworden dat iets anders zeggen al een heel eind gevaarlijker wordt. Vroeger mocht je gerust op het Vlaams Belang kakken, maar nu is het al zover dat als je ‘Fuck NVA’ zegt, je een paar boe’s krijgt. Politieke statements buiten de mainstream maken op een podium is nu ineens héél gedurfd. Ik vind dat je dat nog steeds moet kunnen, omdat er amper bands zijn die dat nog doen, behalve misschien in de obscuurste punkmiddens.”

Mukti (gitarist): ‘Het toffe aan onze positie is dat je uitgesproken links kunt zijn, zonder dat je het expliciet moet gaan uitspellen voor de mensen. Onze muziek is een statement op zich. Toch kunnen we ons tegelijk focussen op feesten, terwijl iedereen weet waar we voor staan. Natuurlijk zit het ook in onze teksten. Ik denk bij voorbeeld aan ‘No Disco Boy’.”

In dat nummer refereren jullie zelfs naar de beruchte grindcoreband Napalm Death?

Gregor: “In mijn jeugd was ik een fan van hen. We hebben zelfs al op dezelfde affiche gestaan met hen. Zij traden na ons op tijdens een festival. Het systeem was met twee podia: nadat wij gespeeld hadden ging het gordijn bij ons dicht en begon Napalm Death op het andere podium. We zijn allemaal blijven staan om te kijken! Het illustreert ook hoe breed de band wel gaat en hoe weinig podia voor ons vreemd zijn. In het ska-milieu zelf treden we zelden op. Dat is niet slecht, want veel van de groepen die daarin verzeilen, raken er nooit meer uit los. Wij komen daarentegen overal.”

Mukti: “Het is een enorm behoudend publiek. Het moet alleen ska zijn. Als je iets anders speelt, dan stoppen ze onmiddellijk met dansen. Er is er zo eentje uit Nederland die bij elke afwijking recht in Gregors gezicht roept: ska! ska! ska! Als we een gipsyritme spelen, dan gaat hij met zijn armen gekruist staan.”

Gregor: “En overal bestaan er vooroordelen. Ik heb het al meegemaakt dat de mensen in de backstage zeggen: ‘Let op, de zigeuners zijn daar! Portefeuilles weg!’ En dan denk ik: ‘Jongens, wij spreken Nederlands…’ Onze pianist Suki is de enige zigeuner nog in de band en hij speelt zeven jaar mee. We hebben hem zien volwassen worden. Hij komt uit Kosovo en dat is echt een compleet andere cultuur. Voor ons is dat allemaal tof en leuk en exotisch, maar voor hem is het een heel andere realiteit. Wij moeten nog naar landen als Kosovo en Servië gaan. Landen waar de zigeuners lang onderdrukt werden en het is er nog steeds niet pluis, als je ziet dat de meeste emigranten hier bij ons van daar komen.”

Mukti: ‘We hebben wel in Roemenië, Hongarije en op veel andere plaatsen opgetreden…’

Die connectie met de wijde wereld ademt ook de nieuwe, knappe plaat ‘I Lumia Mo Kher’ uit. Zien jullie de wereld – net als de zigeuners – als jullie huis?

Gregor: ‘De titel komt uit een boek dat ik heb gelezen. Het ging over de achtergronden van zigeuners, waar ze vandaan komen, welke cultuurverschillen er zijn… Dat gegeven kwam er veel in voor en het klinkt ook heel swingend. In het Nederlands bekt het toch net wat minder.”

Mukti: “Het is ook de ambitie van de groep. We willen hoe langer hoe verder weg van België. We zijn toch wel wat miskend in ons eigen land en veel bekender in onze buurlanden. Het is toch wel veelzeggend dat deze plaat bij een Nederlands label uitkomt. We maken er ook een statement mee: we willen niet alleen verder dan dit land, maar ook buiten Europa. We gaan binnenkort in Mongolië spelen, er lopen aanvragen vanuit Mexico, Chicago…”

Gregor: “Maar je moet dus wel degelijk een nieuw album hebben om mee uit te pakken. Anders wordt er gezegd: oké, dit is een goede band, maar er is niets om hun verhaal te verkopen. Daar draait het nu om in de muziekbusiness. Rock-‘n’-Roll, dat is voorbij, er gebeurt niets meer. Alles wordt nu gepland en het is echt als bij een bedrijf. We verdienen er geld mee, maar tegelijk is er een overaanbod. We trachten er boven uit te steken door vooral niet hetzelfde te doen als de anderen. Er bestaan heel gemakkelijke recepten om het volkje te laten dansen , maar we proberen toch unieke combinaties te maken. En dat was ook ons oogmerk bij deze plaat. Dat we die mix beter beheersen is natuurlijk het gevolg van een groei. Dat is niet te voorspellen of te analyseren, het is er gewoon ineens.”

De combinatie van twee aanstekelijke genres is natuurlijk een gouden gegeven.

Mukti: “Maar de plaat bevat zoveel meer dan dat. Er zitten veel meer invloeden in en nu zien we dat het een onderdeel is van ons groeiproces, want we gaan inmiddels weer een heel eind verder. Zo interesseren we ons tegenwoordig ook aan dubstep.”

Hoe is het gegroeid zeven jaar geleden?

Gergor: ‘Mukti en ik speelden al skapunk samen. We vonden dat een beetje afgezaagd en wilden dat combineren met fanfaremuziek (ik speelde dat al samen met een groep zigeuners). Plots klikte dat. Let op, je kan ska met alles combineren, maar we zijn daar heel kritisch op. Het moet vooral up-tempo zijn en de arrangementen moeten opvallen. Onze naam is trouwens naar al die andere bands als het New York Ska-Jazz Ensemble, de Rotterdam Ska-Jazz Foundation… genoemd. Al die groepen dragen hun stad en de stijl die ze spelen in hun naam. Het klinkt in elk geval beter dan ‘The Bananas’ of zo.“

Jullie zijn een uithangbord voor de stad, maar toch zijn het eerder Gent of Brussel waarover gesproken wordt als het over muziek gaat.

Gregor: “In Gent en Brussel zijn er een aantal grote en halfgrote zalen. Hier in Antwerpen loopt er iets verkeerd met cultuur. Wat is er nog? Sportpaleis, Lotto Arena en Trix en verder haast niets. Alles wordt gesloten, al beweert men dat er van alles gebeurt, maar wij zien dat niet.”

Dus houden jullie het eerder op het buitenland?

Mukti: ‘In een land als Nederland worden wij op handen gedragen. In andere landen varieert het, maar vaak met succes. Alles is bij ons tot in de puntjes afgewerkt en daar hebben we een hele weg in afgelegd. We zijn nu al bezig aan onze volgende plaat. Ook aan deze hebben we lang gewerkt. Dat hoor je aan de songs, die kennen we door en door. Dit was geen haastwerk, maar we hebben de liedjes laten rijpen omdat we bewust waren dat je vaak op je tweede cd wordt afgerekend. Al wat men bij de eerste cd vond dat beter kon, moet ook echt beter zijn bij de tweede.”

Gregor: “Niet dat het niet overal knokken is. Je moet altijd het beste van jezelf geven. Je kan het niet laten afweten, ook al kan het zwaar zijn. Wij doen soms vijf shows op één weekend in drie verschillende landen. Vliegtuig op en af. Maar je hoort ons niet klagen hoor.”

Jullie hebben op deze plaat een paar fel opgemerkte gasten: Kocani Orkestar en trompetwonder Marko Markovic. Dat toont toch een zeker respect vanuit de oorspronkelijke middens?

Gregor: “We krijgen wel de opmerking van veel gipsy’s dat we goede dingen doen met hun muziek en ze niet belachelijk maken. We hebben die legendarische gasten bij optredens ontmoet en van het een kwam het ander. Qua credibility kan het tellen.”

Mukti: “Onze pianist Suki vertelde ons dat hij dankzij ons een heel andere kijk op zijn eigen muziek had gekregen. Hij vertelde dat zigeuners héél trots zijn op hun muziek , maar dat ze er haast niet mee naar buiten komen omdat ze zich weinig gewaardeerd voelen. Terwijl hij bij Antwerp Gipsy-Ska Orkestra geleerd heeft om er echt trots op te zijn. Kijk, dat we dat in onze groep bereikt hebben, dat zegt voor ons genoeg.”

De groep stelt haar nieuwe cd zaterdag voor in de Handelsbeurs in Gent.

De plaat zelf verschijnt bij Excelsior.